Kabız Olan Bebeğe Ne İyi Gelir?
3 günden fazla dışkı olmadığı, dışkının sert olduğu ve miktarın az olduğu, dışkı kalıntısı hissi olduğu duruma kabızlık denir. Peki Kabız Olan Bebeğe Ne İyi Gelir?
Herkesin bağırsak çalışma düzeni birbirinden farklıdır. Bebeklerde bu çalışma süresi yetişkin insanlara nazaran daha uzun vakit almaktadır. Çoğu zaman bir bebek dışkılama yapmadan kabızlık süresini günlerce yaşayabilir, kabız olabilir. Bu durumda yardıma ihtiyaç duymaktadırlar.
Bebeğinizi sağlıklı tutmak için sadece yemek yedirmek ve uyutmak değil, aynı zamanda iletişim kurmak da önemlidir. Bebekler kabızlık belirtilerini kendi başlarına iletemezler, bu nedenle ebeveynler kabız olup olmadıklarını görmek için onlara yakından bakmalıdır.
Bebekler kabızlık yaygın rastlanan bir durumdur. Birçok insan, bebeklerin rahatlıkla ve sıklıkla dışkısını yaptığı gibi düşünceye sahip olabilir. Ancak gerçekte, kabızlığı olan bebekler vardır. Bebeklerin bağırsaklar gibi sindirim organları az gelişmiştir ve dışkı şeklini ve dışkılama hızını stabilize etme zorluğunun yanı sıra, düşük kas kütleleri nedeniyle kabızlığa eğilimli oldukları belirtilmektedir, bu da onları itme yeteneklerini zayıflatır.
Bebeklerin özellikle kabızlığa eğilimli oldukları dönemler vardır. Bu zamanlarda fiziksel durumundaki değişiklikleri izleyerek gerekli olan kabızlığı geçirme yöntemini uygulayabilirsiniz.
- Yenidoğan dönemi
Bu yaştaki bebekler çok uyurlar ve egzersiz eksikliği nedeniyle kabızlığa eğilimlidirler. Genel olarak, süt içen bebeklerin kabız olma olasılığı anne sütü içen bebeklerden daha fazladır. Bunun nedeni, anne sütünde bulunan laktozun bağırsaklardaki iyi bakterileri aktive etmesidir, bu nedenle bağırsak hareketlerini yumuşatma etkisine sahip olması beklenebilir, ancak süt çok az (veya hiç) laktoz içerir. Kabızlığıa bu durum neden olabilir.
- Doğumdan yaklaşık 2 veya 3 ay sonra
Sindirim sisteminin bir dereceye kadar geliştiği ve dışkıların bağırsaklarda depolanabildiği dönemdir. Sonuç olarak, bazı bebekler midede kaldığı için dışkıyı çıkarmakta zorlanırlar.
- Bebek mamasına başladığınızda (yaklaşık 5 veya 6 aylık)
Bebek mamasına başladığınızda, sadece emzirdiğiniz zamana göre daha fazla su eksikliği yaşarsınız ve bebeğinizin dışkısının topaklanması daha kolaydır. Bu sert dışkı hemoroide neden oluyorsa, ağrıdan korktuğunuz için dışkılamayı geri tutabilir ve kabızlığa neden olabilir.
Kabızlık belirtilerini ve hastaneye gidip gitmemeye karar verme kriterlerine göre bebeğe müdahale biçiminizi bulmanız gerekmektedir. Bebekler kabızlığa eğilimli olduğunda pek çok davranış sergiler. Bebeklerde dışkılama bakımından büyük bireysel farklılıklar vardır. Bazı bebekler günde birkaç kez, bazıları ise sadece iki veya üç günde bir bağırsak hareketlerine sahiptir. Bu nedenle koşulsuz olarak “günlük bağırsak hareketleriniz yoksa kabızsınız” demek mümkün değildir. Aşağıdaki belirtilerden herhangi biriyle karşılaşırsanız bebeğinizin kabızlığı olabilir:
- Dışkılama sıklığının azalması
Her bebeğin farklı bir bağırsak hızı vardır, bu nedenle bunu normal sıklıklarıyla karşılaştırmak önemlidir. “Günde birkaç kez bağırsak hareketi oldu ama bugün değil” veya “Her gün dışkılama oldu ama üç gündür olmadı” gibi bebeğinizin normalden daha az bağırsak hareketi varsa, kabız olabilir.
- Emzirme isteksizliği, regürjitasyon
Bebeğiniz daha az anne sütü veya mama içtiğinde bağırsaklarında dışkı birikmesi olabilir ve iştahının azalması olasıdır, kusma belirtileri de gösterebilir.
- Mutsuz bir ruh hali
Bağırsaklar dışkı doluysa ve rahatsızlık devam ederse, bebek kötü bir ruh hali içinde olacaktır. Onu iyi beslediyip ve bezini değiştirdiyseniz ama sürekli ağlıyorsa kabız olabilir.
- Az miktarda ya da sert dışkı
Bebeğin kakasındaki değişiklikler de kabızlığı belirlemek için kullanılabilir. Kaka miktarı az ise bağırsakta dışkı kalma ve tamamının atılmamış olma ihtimali vardır. Sert kaka da kabızlık belirtisidir. Eğer gözetimsiz bırakılırsa, dışkılama sırasında anüs çevresindeki alanın yaralanma riski vardır.
- Süt veya su eksikliği
Bebeğiniz yeterince anne sütü, formül mama veya su almıyorsa, kakası sert ve zor olabilir. Bebek maması başladığında anne sütündeki ve sütteki su miktarı azalır, bu nedenle kabızlık oluşma olasılığı daha yüksektir. Bebek mamasından sonra anne sütü, süt, arpa çayı ve soğuk su ile suyu tazeleyebiliriz.
- Diyet lifi eksikliği
Bebek maması kullanımı arttıkça, yemeğin içeriğinden dolayı kabızlık oluşabilir. Bol miktarda diyet lifi içeren tatlı patatesleri ve yeşil sebzeleri alalım. Mamanın katılığı yüksek ise ise kaka miktarı da az olacaktır. Bu nedenle mamanın katılığı yüksek derecede ise mamanın sertliğini ve beslenme süresini de gözden geçirmelisiniz.
- Kalça, bağırsak vb. ile ilgili sorunlar
Yaygın olmasa da kronik kabızlıkta kalçalarda, bağırsaklarda, sinirlerde vb. bir tür sıkıntının olduğu ve kabızlığın devam ettiği durumlar vardır. Tanı sonucunda ameliyat etkili ise hastalığa ve duruma göre ameliyat yapılır.
Bebeğinizin bağırsak hareketleri düzensizdir, bu nedenle bir süredir bağırsak hareketiniz yoksa çok fazla endişelenmeyin. Bir doktora görünüp görünmeyeceğine, dışkı olmadığı döneme göre değil, bebeğin durumuna bakarak karar vermek önemlidir.
Kabızlık İçin Bebeğe İyi Gelen Uygulamalar
- Düşük yaş için pamuklu çubuk lavmanı (Anüsün uyarılması)
Bebeğinizin kakasını yapması zor görünüyorsa, bir pamuklu çubuğun ucuna 1 veya 2 damla bebek yağı koyun ve anüsün yaklaşık 2 cm içine sokarak lavman yapın. Bebeğin kalçasını hafifçe kaldırmak bu durumda yardımcı olabilir. İşin püf noktası, anüsü genişletmek için çubuğu döndürmektir. Çubuğu anüse çok fazla sokmamaya dikkat edin.
- Diyet lifi açısından zengin bir mama yedirmeye çalışın
Bebek mamasına başladıysanız, menünüze tatlı patates ve elma gibi diyet lifi bol meyve ve sebzeleri eklemeyi deneyin. Lif oranı yüksek gıdalar bağırsak hareketini uyarır ve bağırsak hareketlerini teşvik eder. Böyleleikle bebeğiniz daha az kabızlık durumu yaşar.
- Hafif egzersizi dahil edin
Önleyici bir önlem olarak kaka yapmaktan ziyade bebeğin yaşına göre hafif egzersiz yapılması önerilmektedir. Bebeğiniz oturmak üzereyse, bebeğinizin vücut pozisyonunu değiştirerek, örneğin tutunma, oturma ve ayakta durma ve ayak sesleri gibi hafif egzersizler yaparak bağırsaklarınızı hareket ettirmeyi deneyebilirsiniz. Küçük çocuklar söz konusu olduğunda, dışarıda oynamasını sağlayarak vücudu yeterince hareket ettiriniz. Ayrıca, bağırsak hareketini iyileştirdiği için annenin bebeğin bacağını tutması ve nazikçe hareket ettirmesi önerilir.
- Ne zaman yemek yiyeceğine ve uyuyacağına karar verin
Süt ve bebek mamasını mümkün olduğu kadar sabit bir zamanda verin ve hayatın ritmini ayarlamaya çalışın. Ayrıca, gece uyku saatine karar verirseniz, otonom sinir sisteminin işlevini ayarlamanın etkisini bekleyebilirsiniz. Otonom sinir sistemi dışkılama ritmini kontrol ettiği için bunun düzenlenerek kabızlığın giderilebileceği düşünülmektedir.
- Karın masajı yapın
Hastane öncesi evde bakım bölümünde tanıtılan karın masajı, hastanın durumunun izlenmesi ve hastane sonrası bakım için de etkilidir. Bebeğin karnına avucunuzun içiyle masaj yapın, böylece bebeğin midesini biraz ezecek bir kuvvetle karnına “hayır” yazısı yazılır. Pamuklu bir lavmandan sonra yapmak etkili bir çözümdür. Masaj, egzersiz eksikliğinden kaynaklanan kabızlık için etkilidir. Göbeğe odaklanarak, karnına “hayır” karakterini hafifçe ovalayın. Önerilen diğer bir egzersiz, bebeğin bacaklarını tutmak ve bisiklet pedal çeviriyormuş gibi dönüşümlü olarak yavaşça hareket ettirmektir. Bebeklerde kabızlığı gidermeye yardımcı olabilecek bazı masajlar dunlardır:
- Hayır masajı:
Avuç içlerinizi karnını koyun. Midesindeki bağırsakların yönünü gözünüzde canlandırın ve avucunuzla “hayır” karakterini yazıyormuş gibi midesini hafifçe ovun. Sadece kalın bağırsağın yolu boyunca masaj yapın, böylece dışkı daha kolay geçecektir. Özellikle sol bacağın tabanına masaj yapın. Çıkışta tıkanmış kakanın çıkarılması daha kolay olacaktır. Bu yöntem yetişkinler de kabızlığın giderilmesinde etkilidir.
- Sallanan masaj
Ellerinizi bebeğinizin yumuşak karnının iki yanına koyun ve 5 ila 10 kez sağa ve sola sallayın. Midesinde gaz olduğunda uygulanan etkili bir yöntemdir.
- Pedal çevirme egzersizi
Bebeği sırt üstü yatırın ve annenin bebeğin ayak bileklerini tutabilmesi için bacaklarını yavaşça ileri geri hareket ettirin ve dizler mideye değecek şekilde dönüşümlü olarak sola ve sağa pedal çevirin. Bağırsak çıkışına veya tüm bağırsağa masaj yapın. Bebeğin kalça eklemlerinin esnekliğine dikkat edin ve kendinizi rahat hissettiğiniz kadar hareket ettirin.
- Kalça sallama masajı
Sağ elinizle bebeğin sol dizini dışa doğru bükün, topuğunuzu karnınızın üzerine koyun, sol elinizi kalçanızın altına koyun ve 5 ila 10 kez sola ve sağa sallayın. Bundan sonra, sola ve sağa ters çevirin ve 5 ila 10 kez sola ve sağa sallayın.
- Karın Gevşeme Masajı
Bir elinizle bebeğin bacaklarını tutun ve diğer elinizi yumuşak destek için kalçanın altına yerleştirin. Dizlerinizi yumuşatın ve kalçalarınızı açın. 5 ila 10 kez sola ve sağa sallayın. Kaka yapmayı kolaylaştıran rahatlatıcı bir masajdır.