Eşek Dikeninin Faydaları ve Zararları

Eşek Dikeninin Faydaları ve Zararları bakımından etkili bitkiler arasındadır.
Eşek Dikeni Nedir?
İçindekiler
Çiçekli bitkiler grubunda bulunan eşek dikeni halk arasında deli kenker, kenger otu, akkız, kasna, deve dikeni, gengel, kangal, ağzı kara, kerti otu, topuz ve diken kökü şeklinde tanımlanmaktadır. Görünümü dolayısı ile kendine hayran bırakan eşek dikeni faydaları arasında öncelikli olarak safra kesesi rahatsızlıklarının tedavisinde kullanıldığı sıklıkla karşılaşılan bir durumdur.
Taşlı ve çorak yerlerde bulunan eşek dikeni doğal ortamda kolaylıkla yetişmektedir. Eşek dikeni bitkisinin yetişme özelliğindeki diğer ayrıntı ise kendiliğinden bitki tohumuyla çoğalabilmesidir. Türkiye’nin her yerinde yetişen bu bitki romatizma hastalıklara birebir fayda sağlamaktadır. Tohumundan yağ da elde edilmesiyle ağrıyan bölgeye uygulanan krem özelliği sunmaktadır. Bu yüzden romatizma ve eklem hastalıklarında çok sık tercih edilen üründür.
Eşek dikeni çiçeği mor ve kırmızı renklerde açar. Her yılın yaz aylarında 30cm’den 100 cm’ye kadar ulaşan bu bitki görüntüsüyle kendine hayran bırakır. Bitkinin toplanmasında görev üstlenen kişiler çoklu eleman yöntemiyle çalışmaktadır. Çünkü dikenli bir bitki olması nedeniyle toplanması zordur. Toplanma beraberinde yemek, çay ve bitkisel karışımlara yönelik ayrımı yapılmaktadır.
Eşek Dikeni Kimyasal Bileşimi Ve Besin Değeri
Eşek dikeni hakkında bilgi almak istediğinizde içerdiği kimyasal bileşimi ve besin değerini görebilmeniz mümkündür. Bu bitki içeriğinde bol miktarda, C vitamini barındırdığı için bağışıklığı güçlendirici özelliği vardır ve güçlü bir lif kaynağıdır. Ayrıca, silimarin, agmatin, albümin, flavonoid, amine, histamin, tyramin, selenyum, bitkisel protein, potasyum, kalsiyum, magnezyum ve çeşitli fitosteroller yine eşek dikeninin içeriğinde yer almaktadır. Bir porsiyon (100g) için belirlenen besin değeri tablosu aşağıdaki şekildedir.
Kalori (kcal) 26 kcal
Protein 1,15 g
Karbonhidrat 3,45 g
Yağ 0,13 g
Eşek Dikeni Otu Faydaları
Eşek dikeni otu 30cm ile 100 cm arasında büyür. Dikenli ve ince otsu bitki türüdür. Temmuz ve Ağustos aylarında erguvan rengiyle açan eşek dikeni çiçeği oldukça güzel görünüme sahiptir. Eşek dikeni otunun faydaları ise şu şekilde sıralanmaktadır.
Eşek dikeni karaciğeri koruma özelliğine sahiptir. Kemik sağlığında etkilidir. Antioksidan ve antienflamatuar özelliğe sahip olmasıyla beyin sağlığını koruma özelliğine sahiptir. Alzheimer riskini azaltmaktadır. Kolesterolü düşürür ve kansere karşı koruyucudur. Emzirme dönemindeki annelerin süt seviyesini arttırır. Kalbi korur. Vücuttaki zehirli maddelerin ve toksinlerin atılmasına yardımcı olur. Kilo vermede çok iyi yardımcıdır.
Eşek Dikeni(Deve dikeni) Çayı Faydaları
Eşek dikeni çayı faydaları bakımından karaciğer ve kemik sağlığına yararlı olduğunu belirtmek gerekiyor. İlaveten kansere karşı koruyucu kalkan oluştururken çağın popüler hastalıklarından biri olan Alzheimer ve Parkinson riskini de azalttığı bilinmektedir.
Eşek dikeni çayı pişirirken kaynamış bir bardak su kullanmanız yeterli olacaktır. Tıpkı bitki çayı demler gibi yapmanız yeterlidir. Fakat aç karnına ve yemek öncesi içilmesi gerekir. Tohumun kaynamış suya eklenip 5 dakika bekletilmesi yeterli olacaktır. Çift yönlü şekilde içimi mümkün olan eşek dikeni çayının sadece kökü kaynatılarak da içilebilmektedir. Ayrıca yapraklarının ve gövdesi de kaynatılıp içilebilir.
Bir diğer tarif için de kaynayan suya 1 çay kaşığı eşek dikeni tohumunun da eklenmesi gerekir. 5 dakikalık demlenme süresinden sonra süzdürülüp içilmelidir. Bu çayın yemek öncesinde aç karna tüketilmesi etkisinin artması açısından çok daha faydalı olacaktır. Eşek dikeni çayı günde 1 defa içildiğinde hastalıklara karşı koruyucu etkisiyle vücudunuza tümden destek sağlar.
Eşek Dikeni Tohumu Faydaları
Eşek dikeni tohumu sayesinde hücre yenilemesi sağlanırken genel itibariyle yaşadığınız sağlık sorunlarından da kurtulmanız mümkün olur. Tohumların bitki çayı şeklinde demlenerek günde 1 defa tüketilmesi uygun görülmektedir. Faydaları çok fazla olan bitkinin belirli doz aşımı sonrasında zararları da olmaktadır. Bu yüzden ölçüsünün aşılmaması gerekir.
Eşek dikeni tohumu salatalarla birlikte de tüketilebilmektedir. Mevsimine göre dilediğiniz sebzelerle hazırladığınız salataların veya mezelerin üzerine baharat olarak öğütülmüş eşek dikeni tohumu tozu eklediğinizde hem besin değeri açısından zengin bir içerik elde etmeniz hem de çok daha lezzetli bir tarif oluşturmanız mümkün olur. Tercihe bağlı olarak öğütülmeden de bu tohumlar salatalar için kullanılabilmektedir.
Eşek dikeni tohumları ile kahve de yapılır. Öğütülüp kavrulan eşek dikeni tohumları, bir fincan içerisinde demlenilerek tüketilebilir. Ayrıca, tıpkı Türk kahvesi gibi cezvede pişirilerek de tüketilmesi mümkündür. Fakat düzenli kullanım açısından ölçeklendirmeye dikkat etmek gerekir.
Eşek dikeni tohumu kirli kanın temizlenmesini sağlarken böbreklerin arıtma dengesine de yardımcı olmaktadır. Bu sayede böbrek diğer birçok organ hastalıklarının önüne geçilmesi mümkün olmaktadır.
Eşek Dikeni Balı Faydaları
Eşek dikeni balı vücut ağrılarına iyi gelir. Yemek yeme zorluğu çeken kişiler için iştah açıcı özelliğiyle kullanılması önerilir. Bitki köklerinden elde edilmiş balın diş ve diş eti hastalıklarına karşı şifa kaynağı olduğu da bilinir. Ani şekilde başlayan diş ağrıları için eşek dikeni balından 1 çay kaşığı tüketilmesi yeterlidir.
Eşek dikeni balı Güney Doğu Anadolu, Doğu Anadolu ve Ege Bölgesinde üretilmektedir. Fakat bitkinin her toprakta yetişebilme özelliği vardır. Bu yüzden Türkiye’nin birçok yerinde görmeniz mümkündür. Eşek dikeni balı sabahları aç karnına 1 tatlı kaşığı miktarınca kullanılmalıdır.
Eşek Dikeninin Zararları
Eşek dikeni aşırı tüketildiğinde pek çok bitki gibi çeşitli yan etkiler yaratabilmektedir. Bu yan etkiler içerisinde en yaygın durumlar, mide bulantısı, halsizlik, baş ağrısı, uyku problemleri, mide şişliği, alerjik reaksiyonlar, aksırma, ishal, burunda tıkanma, cilt kızarıklığı veya ciltte meydana gelen döküntüler ve baş dönmesi şeklindedir. Alerjik olan bünyeler için, eşek dikeninin çay veya yemek şeklinde tüketilmesi ender olarak gıda zehirlenmesi biçiminde kendisini gösterebilmektedir.
Eşek Dikeni Nasıl Kullanılır?
Eşek dikeni otu yemek ve çayı şeklinde kullanılmaktadır. Eşek dikeni yemeği olarak eşek dikeni dolması çok meşhur yapılan yiyecek türlerinden biridir. Tüketim için hazırlanma aşamaları son derece kolaydır.
Öncelikle bir yemek kaşığı bal bir yemek kaşığı ölçüsünde eşek dikeni tohumu karıştırılıp macun kıvamına getirilmelidir. Bu ölçüyle yaptığınız karışımdan günde 1 tatlı kaşığı tüketmeniz sağlık açısından yeterlidir. Bal karışımı haricinde yoğurda karıştırılarak da tüketilebilir. Günlük taze tüketim açısından tohumlarının haşlanıp salataya katılarak yenildiği bilinmektedir.
Eşek dikeni otu balla karıştırılan macun ve salataya katılan tohumları haricinde pişirilerek ve haşlanarak ta kullanılmaktadır. Bu sayede çok kullanım özelliğine sahip olduğu bilinir. Türkiye’nin her bölgesinde yetişebilme özelliği bulunan bitkinin özellikle yaz ayları sonrasında kullanılması önerilmektedir.
Eşek Dikeni Nasıl Pişirilir?
Eşek dikeni Türkiye’de meşhur yemek kültürlerinden biri sayılır. Diyarbakır’da kenger yemeği şeklinde pişirilen bu yemek içine kuzu etinin koyulması ile yapılmaktadır. Bu yemeğin yapılması sonrası ise ismi kenger meftunesi olarak geçmektedir. Kenger yemeği tarifi ise şöyledir. Öncelikle eşek dikeni çok dikenli bir ot türü olmasından dolayı iyice temizlenmelidir. Dikkatli bir temizleme sonrasında yıkanması gerekir. Yıkama işlemi ardından temiz kaynar suda haşlanır. Haşlanmaya başlanan kenger otu pişene kadar kaynatılır. Kaynama işlemi ardından süzdürülüp otların kalan suyu elle sıkılır. Üzerine istediğiniz baharatları dökerek yumurtalı bir şekilde yağda kızartılır. Bu şekilde tamamlanan kenger yemeği tarifi oldukça leziz bir tat bırakacaktır. Farklı tariflerini yapmak içinde benzer yöntemi uygulamak yeterli olacaktır.
Eşek Dikeni Nasıl Yenir?
Eşek dikeni hem günlük macun kıvamında tüketilebilen hem de çeşitli yemek seçenekleriyle tüketilen bir bitkidir. 1 yemek kaşığı bal ve 1 yemek kaşığı eşek dikeni tohumu ile tüketilmesi oldukça faydalıdır. Eşek dikeni dolması şeklinde tüketim yapacaksanız gövdesinin mutlaka iyi ayıklanmış olması gerekir. Sonrasında yaprakların haşlanıp istenilen içlikle doldurulup pişirilmesi yeterlidir.
Eşek dikeni günlük taze yemek olarak tüketilecek bir bitkidir. Pişirilmesi konusunda köy insanlarının yeterli bilgiye sahip olduğu bilinir. En çok Doğu Anadolu bölgesinde yapılan yemek çeşitleri arasında yer almaktadır. Fakat zeytinyağlı yemek çeşitleri içinde çok uygun seçenek olduğunu söyleyebiliriz. Tohumları katılmadan haşlanarak ya da dikenlerinden ayrılarak pişirilmesi uygundur. Yaprak sarması gibi dolması yapılan yemeğin Ege bölgesinde çokça tüketildiği bilinir. Ünlü restoranlarda bu yemeğin çok seçenekli görselleriyle karşılaşılması mümkündür.
Eşek Dikeni Nerede Satılır?
Eşek dikeni uygun mevsim koşullarında bu bitkiyi toplayanlardan satın alınabilmektedir. Ayrıca internetten, köylülerden de satın alınması mümkündür. Zengin lif oranına sahip olduğu için dikenli gövdeye sahip olması nedeniyle tek başınıza toplanması zordur. Fakat bu konuda yeterli bilgiye sahipseniz yılın Temmuz ve Ağustos aylarında kendi ekibinizle de toplayabilirsiniz.