Bakla Faydaları ve Zararları  

Günlük hayatta tükettiğimiz bazı yiyecekler oldukça riskli bir rol oynadığından dolayı, sağlıklı bir şekilde beslenmeye dikkat edilmesi gerekiyor. Bakla tüketmek, günlük alınması gereken besin miktarının kayda değer bir oranını karşılamaktadır. Lezzetli ve aynı zamanda kolay ulaşılabilir bir sebze çeşidi olduğundan dolayı baklanın besin değerleri ile bakla kalorisi kişiler tarafından merakla araştırılıyor. Besin değerlerinin yanında ne türde hastalıklara iyi geldiği ve baklanın zararları ile yararları bireyler için merak konusu olmaya devam ediyor. Öyleyse, çeşitli bilimsel araştırmalara göre baklanın yararları nelerdir?

Bakla ya da fava çekirdeği, bir bitki ailesi olarak bilinen fiğ ailesinin bir üyesi olmaktadır. Aynı zamanda ılıman bölgelerde yetişmektedir. Yapılan çeşitli bazı bilimsel çalışmalarda yer alan arkeolojik kanıtlar, bamyanın insan tarafından üretilen ilk besinlerden bir tanesi olduğunu göstermektedir. Yetiştiği ilk zamanlarda uzun süreler boyunca depolanmak üzere kurutulabiliyordu. Ayrıca, Orta Çağ dönemi boyunca diyetin en önemli parçası olarak görülüyordu. Besinsel olarak, C vitamini ve A vitaminlerinin yanında aynı zamanda demir ve potasyum için de çok iyi bir kaynaktır.

Biraz tatlı bir tatları vardır. Türkiye de dahil olmak üzere tüm dünyada insanlar tarafından sevilerek tüketilir.  Bakla; mineral, protein, lif ve vitamin ile dolu olan bir sebze çeşididir. Bakla sebzelerinin, çinko ve demir içerme, kilo vermeye katkıda bulunma ve bağışıklık sistemini güçlendirme gibi son derece etkileyici sağlık etkileri sundukları gözlemlenmektedir.

Bakla Faydaları

Baklanın içeriğinde yüksek oranda bulunan folat maddesi; genetik materyal ve aynı zamanda hücreler oluşturan, amino asitlerin metabolize edilmesini sağlayan biyokimyasal aşamalara katılmaktadır. Bunun yanı sıra ise folat alımı için bakla son derece etkin bir role sahiptir. Yeni hücrelerin oluşması, gelişmesi ve büyümesi için çok önemlidir. Hamilelik esnasında ve hamilelik öncesinde tüketildiğinde omuriliğin ve beynin doğum kusurlarını önlemesine yardımcı olur. Yapılan bazı bilimsel araştırmalara göre, tüm bireyler anemiyi önlemek ve sağlıklı kırmızı kan hücreleri üretebilmek için folat maddesine ihtiyaç duyar. Yaklaşık olarak bir fincan pişmiş bakla tüketmek, bir günlük folat alımının % 44’ünü içerir.

Bakla gibi çoğu fasulye çeşidi iyi demir kaynağı olarak bilinmektedir. Bir fincan bakla tüketmek, erkekler için önerilen folat alımın % 32’si, kadınlar için ise % 14 olan 3 miligram demiri içeriğinde barındırır. Demir, bakterilerin yok olmasından sorumlu olan ve aynı zamanda beyaz kan hücrelerinin korunmasını sağlayan bir antioksidan olarak görevini gerçekleştirerek bağışıklık sisteminin güçlenmesine katkıda bulunur.

Enzimler, insan vücudunda yer alan kimyasal aşamaları aktive eden ve aynı zamanda hızlandıran proteinler olarak bilinmektedir. Günümüze kadar baklanın yararları ile alakalı yapılan çeşitli bilimsel araştırmalara bakıldığında yaklaşık olarak 100 enzimin, rollerini yerine getirebilmeleri için çinkoya bağımlı olduklarını görürüz. Böylelikle çinko maddesinin desteği ile görevlerini yerine getirmiş olurlar. Bu esnada çinko maddesi, normal gelişme ve büyüme için oldukça hayati bir önem taşır. Çinko eksikliği, gecikmiş nörolojik gelişmeye ve aynı zamanda büyüme geriliğine sebep olabilmektedir.

Yeterli miktarda çinko alımı sağlanmazsa bağışıklık sistemi acı çeker. Azalan çinko miktarı, enfeksiyonla ve istilacı patojenler ile savaşmak için daha az oranda beyaz kan hücresi ile ilişkilidir. 1 bardak bakla tüketilerek vücuda alınan çinko maddesi, erkekler için önerilen alımın % 15’ini ve kadınlar için ise % 21’ini sağlamaktadır.

Ege, Marmara ve Akdeniz Bölgelerinde bahçelerde ve tarlalarda yetişir. Haziran ve mayıs aylarında meyve vermektedirler. Görünümü tıpkı bir taze fasulye gibidir ve içerisinde tohumları bulunur. Yaklaşık olarak 30 ile 50 santimetre arasında büyüklükleri değişiklik gösterebilmektedir. Akdeniz mutfağında çok önemli bir yere sahip olan bakla hem yemek olarak hem de meze olarak tüketilebilmektedir. 

Vitamin ve aynı zamanda protein açısından oldukça zengindir. Özellikle kırmızı et tüketmek istemeyen bireyler tarafından, protein içeriği bakımından son derece zengin olması bu açığın kapatılmasında çok etkili bir sebze çeşidi olarak bilinmektedir. Şeker hastalarının kontrollü bir şekilde tüketmesi ve tüketmeden önce ise muhakkak doktorlarına danışmaları önerilmektedir. Her türlü sebzenin kanser riskini azaltıcı etkide olduğu uzmanlar tarafından sık sık belirtilmektedir. Aynı şekilde bakla da kanser ile savaşılmasında çok etkili rol oynayan sebze çeşitleri arasında yerini almaktadır. Hem kanser hücrelerinin oluşmasını büyük ölçüde engellemekte hem de kanser ile mücadele esnasında bağışıklık sisteminin güçlenmesine destek olmaktadır. Bakla, çok zengin çeşitli bileşen ve minerallerin yanı sıra A vitamini, B vitamini, C vitamini ve B2 vitaminleri bakımından da son derece zengindir.

• İdrar ve böbrek yollarının daha verimli bir şekilde çalışmasına katkıda bulunur.
• Rahim iltihabına ve rahim akıntısına iyi gelir.
• Ur ve romatizmanın tedavisini destekler.
• Göz nezlesinin giderilmesine yardımcı olur.
• Vücutta yer alan çeşitli lekelerin giderilmesine katkı sağlamaktadır.
• Böbrek fonksiyonlarının düzenlenmesine yardımcı olarak daha verimli bir şekilde çalışmalarını destekler. Böbreklerde yer alan kumun kolay bir şekilde atılımını sağlar. İdrar yolları enfeksiyonlarına karşı son derece etkili olup idrar yollarının temizlenmesine katkıda bulunur. Hemoroidin tedavi aşamalarında ve kabızlığın giderilmesinde de yararları bulunmaktadır. 
• Grip ve soğuk algınlığı gibi çeşitli hastalıklar bağışıklık sisteminin güçlü olmamasından kaynaklı olabilmektedir. Bu aşamada en faydalı ve net çözüm ise bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olan besinlerin tüketimine ağırlık verilmesidir. Bakla ise bu besinler arasında son derece önemli bir yere sahiptir. Mineral ve vitaminler sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirir ve böylelikle de çeşitli hastalıklara yakalanma riskini azaltır. Bu özelliğinin yanında üst solunum yollarını da korumaktadır.  
• Bakla içeriğinde yüksek oranda bulunan C vitamini ve A vitamini, kalp sağlığının korunmasına katkıda bulunur ve adeta bir kalp dostudur. Damar tıkanıklarının giderilmesinde, kalp damarlarının ve kalbin korunmasında etkili bir role sahiptir. Kan pıhtılaşmasının önüne geçen bakla, sıklıkla yenilmemesi gereken bir besin çeşididir. Kötü kolesterolün düşürülmesine yardımcı olarak iyi kolesterolün yükselmesini sağlar ve bu da kalp sağlığına olumlu bir etki bırakır.
• Görülme sıklığı çok olan ve hızla yayılan parkinson hastalığı genetik kaynaklardan meydana gelebileceği gibi sebebi henüz bilinemeyen durumlardan da ortaya çıkabilmektedir. Fakat, yapılan bazı araştırmalar sonucunda parkinson hastalığının etkilerinin azaltılması ya da tamamen önlenmesi mümkün olabilmektedir. Bakla içeriğinde yer alan magnezyum, demir ve fosfor ile parkinson hastalığına neden olan genlerin artması engellenir. Bu sayede ise parkinson hastalığına yakalanma riski azaltılmış olur. Aynı zamanda, parkinson hastalığı ile savaşan bireylerin de sinir sistemlerinin güçlenmesini sağlayarak hastalık etkilerinin azaltılmasına destek olmaktadır.
• Yalnızca yenilerek değil lapa olarak da çeşitli cilt hastalıklarının tedavisinde kullanılabilmektedir. Baklanın haşlanarak hazırlanan lapası, deride oluşan problemlerin üzerine uygulanması sonucu deri hastalılarının tedavisini kolaylaştırır.
• Çoğu göz problemleri yaşlanma belirtileri ile beraber ortaya çıkar. Bünye zayıflamaya başladığında yetersiz besin ve minerallerden kaynaklanan göz hastalıkları, genellikle yaşlılık döneminde bireyleri olumsuz etkilemeye başlar. Yüksek oranda lutein içeren bakla, yaşlanma döneminde ortaya çıkma ihtimali olan çeşitli göz hastalıkları riskinin azaltılmasına yardımcı olur. 
• Baklanın oldukça etkin ve önemli olan diğer bir özelliği ise kan şekerinin dengelenmesine yardımcı olmasıdır. Aynı zamanda kötü kolesterolü de dengeleyerek damar ve kalp sağlığına son derece yarar sağlamaktadır. Bu özelliği sayesinde felç ve inme vakalarına yakalanma riskini de azaltır.
• Bakla, genel olarak sindirim sistemi için son derece yararlı olan lifleri içeriğinde barındırmaktadır. Lifler aynı zamanda bağırsak hareketlerinin artmasına yardımcı olur. Bu sayede, kolon kanseri en başta olmak üzere sindirim sistemini ya da bağırsakları tehdit eden hastalıklardan kişileri korur. Kabızlık gibi problemlerin de giderilmesine yardımcı olur.
• Anemi Hastalığına İyi Gelir
• Bakla, yüksek oranda kalsiyum ve demir içermektedir. Demir eksikliği, anemi hastalığına sebebiyet veren en önemli problemlerin başında geldiğinden dolayı düzenli bir şekilde bakla yemek anemi hastalığına yakalanma riskini azaltır. Aynı zamanda yüksek oranda kalsiyum içeriğine sahip olan bakla, kemik sağlığını korumaya yardımcı olmaktadır.

Bakla Saça Faydaları

• Saçların parlak ve canlı bir görünümde olmasına yardımcı olur.
• Saçların sağlıklı bir şekilde uzamasına yardımcı olur.
• Saç dökülmelerini azaltır. 

Bakla Cilde Faydaları

• İçeriğinde yer alan vitamin ve mineraller sayesinde cilt sağlığını olumlu yönde etkilemektedir.
• Cildin nem dengesinin sağlanmasına yardımcı olarak yağlı ciltten kaynaklı meydana gelen sivilce ve akne problemlerinin giderilmesine yardımcı olur. 
• Ciltte meydana gelen siyah nokta gibi çeşitli lekelerin giderilmesinde etkilidir.
• Cildi yaşlanmaya karşı koruyarak ince çizgi ve kırışıklık gibi sorunların azaltılmasına yardımcı olur.
• Cilde parlaklık vererek cildin daha doğal, pürüzsüz bir yapıda olmasına yardımcı olur.

Bakla Hamilelere Faydaları

Hamilelik döneminde canınız bakla çektiyse, size çok iyi bir haberimiz var! Bakla hem bebeğinizin hem de sizin için çok yararlı bir sebze.

• 1 su bardağı bakla içeriğinde 9 gram lif bulunur. Yapılan bazı bilimsel araştırmalar lifli besinler tüketmenin kan şekerini ve kolestrolü kontrol altına aldığını göstermiştir. Aynı zamanda lifli gıdalar kabızlığı önlemekte de yüksek oranda etkilidirler. Kabızlık, hamile kadınların sıklıkla karşılaştığı sağlık problemlerinden bir tanesidir. Baklanın da dahil olduğu meyve ve sebze grubu, kabızlıkla mücadele eden gıdalar arasında yer alır.
• 1 su bardağı bakla içeriğinde yaklaşık olarak 13 gram protein yer alır. Hamilelerin ihtiyaç duyduğu günlük protein oranı 70 gram olduğu hesaba katıldığında bakla, proteinli besinler arasında yerini alabilmektedir. Zayıflamaya döneminde yüksek lif ve yüksek proteinli besinlerle beslenmek; düşük yağlı ve karbonhidrat zengini besinlerden meydana gelen bir beslenme programından daha etkin bir rol oynuyor. Hamilelik esnasında gereksiz kilo alımını engellemek için bakla, ideal besinler arasında olmaktadır.
• Bakla; magnezyum, C vitamini, potasyum, B1 vitamini demir, B6 vitamini, çinko, tiamin, bakır, K vitamini, protein, kalsiyum ve fosfor gibi çeşitli mineral ve vitamin bakımından zengin olan bir sebzedir. B1 merkezi sinir sisteminin normal bir şekilde çalışması için gerekli olmaktadır. Bakır, bağışıklığı güçlendirir ve aynı zamanda kan dolaşımını dengede tutmaya yara. Kalsiyum maddesi ise kemiklerin gelişimine katkıda bulunur. Tüm bu besin çeşitleri hamilelik döneminde hem sizi hem de bebeğinizi vitamin eksikliğinden korumuş olur.
• Bakla, potasyum miktarı olarak oldukça zengin yapısından dolayı hamilelikte vücudun pH değerlerinin dengeli bir şekilde kalmasına yardımcı olur. Yeterli oranda potasyum alımı hamilelik esnasında ritmik kalp atışı, vücut hücrelerinin normal işleyişi ve kas fonksiyonunun düzgün bir şekilde çalışması için oldukça gereklidir.

Bakla Bebeklere Faydaları

• Bakla, folat ve manganez minerallerinin çok önemli bir kaynağıdır. Folat maddesinin bebeği çeşitli doğum kusurlarından koruduğu bilimsel olarak ispatlanan bir gerçektir.
• Bakla, son derece önemli olan C vitamini kaynaklarından bir tanesidir. C vitamini ise en güçlü antioksidan olarak bilinmektedir. Serbest radikallerle savaşarak hem bebeğin hem de annenin bağışıklık sistemini güçlendirir.
• Hamilelik döneminde kalsiyum ve demir minerali ihtiyacı artış gösterir. Bakla ise bu mineralleri karşılayabileceğiniz çok yararlı sebzelerdendir. Hamilelik döneminde anneleri ve bebekleri anemiden korur, sağlıklı bir hamilelik dönemi geçirmenize yardımcı olur.

Bakla Besin Değeri 

1 Porsiyon bakla içeriğinde 47 kalori bulunmaktadır. 1 porsiyon bakla içeriğinde; 4,36 gram Karbonhidrat, 3,61 gram Protein, 0,98 gram yağ, 3,36 gram lif, 8,00 mg Sodyum, 305,00 mgpotasyum, 58,00 mg Kalsiyum, 22,00 ui A Vitamini, 29,00 mg C Vitamini ve 1,12 Demir barındırır.

Bakla Zararları

Eğer parkinson hastalığına sahipseniz, bakla tüketmeden önce kesinlikle doktorunuza danışmanız gerekir. Bakla sebzesi, nörotransmitter dopamine dönüştürülen bir levodopa kaynağı olarak bilinmektedir. Yapılan çeşitli bazı bilimsel araştırmalara göre dopamin, Parkinson hastalığını tedavi etmek için kullanılan ilaçlardan bir tanesidir. Fakat, baklalardan levodopa tüketmek hem kötü hem de iyi etkilere sebebiyet verebilir.

Bakla, depresyon belirtilerini azaltmak için olası bir tedavi yöntemi olarak önerilmiştir. Bunun sebebi, baklanın l dopa olarak isimlendirilen levodopa içeriğine sahip olmasıdır. Vücudunuz; levodopa maddesini ruh halinizin sağlıklı olmasına yardımcı olan bir nörotransmitter olarak adlandırılan dopamine dönüştürme özelliğine sahiptir. Fakat, eğer bakla sebzesini herhangi bir hastalığın tedavisi için tüketecekseniz kesinlikle bir doktora danışmanız gerekir. Aksi takdirde çok ciddi problemler ile karşılaşabilme ihtimaliniz oldukça yüksek.

Bakla Nasıl Ekilir

Bakla tohumu ekimi işleminde üç farklı aşama yer almaktadır. Bakla tohumlarının ekimi için elde edilen toprak üzerine ocak, serpme ve sıralı şekilleri arasından bir tanesi tercih edilerek ekilme işlemi gerçekleşmektedir. Sıralı ekimde tohumlar, isminden de anlaşılacağı üzere, belli aralıklar ile sırayla ekilir. Serpme ekim işleminde ise toprağa serpilmiş olan tohumlar üzerine toprak örtülerek ekilmektedir. Bakla tohumu ekimi, toprağın sert ya da yumuşak bir yapıda olmasıyla değişiklik gösterebilmektedir. Ortalama toprak derinliği 5 santimetre ile 10 santimetre arasında değişiklik gösterebilmektedir. Aralıkları ise 30 santimetre ile 80 santimetre aralığında tercih edilir. Aralıkların geniş mesafelerle tercih edilmesinin sebebi bitkinin köklerinin güneş almasına yardımcı olmaktır. 

Bakla Tohumu Nasıl Yetiştirilir

• Bakla tohumu ekme işlemi genellikle ilkbahar ve kış mevsimlerinde yapıldığından dolayı bu tarz bir üretim yapacak olan kişilerin de soğuk ve kurak bir iklime sahip bölgelerde işlemi gerçekleştirmeleri gerekecektir. 
• Bakla tohumlarının ekiminden sonra toprak yüzeyine çıkması ile başlayan zaman diliminde havanın -4 ya da -6 °C’nin altında olmaması gerekmektedir. -10 °C’den daha düşük sıcaklıklarda bakla çimleri ölmüş olur ve doğal olarak bakla yetiştirme işlemi de başarısızlıkla sonuçlanır.
• Hava sıcaklıklarının 10 ile 14 °C arasında, toprak sıcaklığının ise 9 °C olması, bakla tohumlarının sağlıklı bir şekilde büyümesi için en uygun sıcaklıktır.
• Çimlenme zamanında meydana gelecek olan sulama veya aşırı yağış ile kuraklık gibi olumsuz olaylar bakla üretiminde verimliliğin düşmesini sağlayan nedenler arasında sayılmaktadır.
• Bakla, yapısal olarak uzun gün bitkisi olarak bilinmektedir. Bu sebepten dolayı kısa günlerin yaşandığı bir zamanda yeşil bölgeler daha iyi bir şekilde gelişir. Fakat, gelişimin sağlıklı bir şekilde tamamlanması için günlük ışık alma süresinin 12 saat ya da daha üstünde bir zaman diliminde olması gerekmektedir.